1. Podstawowe zasady bezpieczeństwa komputera
Pierwszy krok w kierunku zwiększenia swojego bezpieczeństwa online to zadbanie o komputer. Poniżej znajdziesz kilka podstawowych środków, które warto podjąć.
1.1. Zainstaluj antywirusa oraz regularnie go aktualizuj:
- Antywirus to podstawowa ochrona przed wirusami, trojanami i innymi złośliwymi programami. Upewnij się, że na Twoim komputerze zainstalowany jest zaufany program antywirusowy i regularnie aktualizuj jego bazę danych. Dzięki aktualizacjom, antywirus będzie w stanie rozpoznawać najnowsze zagrożenia i chronić Twój komputer przed nowymi infekcjami.
1.2. Zablokuj komputer po opuszczeniu stanowiska:
- To prosta, ale skuteczna zasada bezpieczeństwa. Zawsze blokuj swój komputer, gdy opuszczasz stanowisko pracy lub użytkowania. Skrót klawiszowy „Win+L” natychmiastowo zablokuje ekran i wymusi logowanie, dzięki czemu nikt nie będzie miał dostępu do Twoich danych w Twojej nieobecności.
1.3. Ustaw monitor w sposób niedostępny dla osób nieupoważnionych:
- Jeśli używasz komputera w miejscu publicznym, np. w kawiarni, upewnij się, że monitor jest ustawiony w taki sposób, aby osoby siedzące obok nie mogły widzieć Twojego ekranu. W ten sposób zminimalizujesz ryzyko przypadkowego wykradzenia poufnych informacji.
1.4. Zakaz wynoszenia dokumentów bez zgody poza obszar pracy:
- Jeśli pracujesz w biurze lub miejscu, gdzie przechowujesz poufne dokumenty, pamiętaj, że wynoszenie ich poza obszar pracy może być niebezpieczne. Zawsze uzyskaj odpowiednią zgodę przed zabraniem dokumentów poza swoje stanowisko, aby uniknąć nieautoryzowanego dostępu do ważnych danych.
1.5. Nie otwieraj plików z zewnętrznego nośnika przed przeskanowaniem:
- Pamiętaj, że pliki z zewnętrznych nośników, takich jak pendrive’y czy dyski zewnętrzne, mogą być zainfekowane złośliwym oprogramowaniem. Zanim otworzysz jakikolwiek plik z takiego nośnika, przeskanuj go najpierw za pomocą programu antywirusowego, aby upewnić się, że jest bezpieczny.
2. Podstawowe zagrożenia w Internecie
W poprzedniej części omówiliśmy:
2.1. Programy Szpiegujące.
2.2. Przechwytywanie danych.
2.3. Kradzież tożsamości.
Internet może być miejscem nie tylko korzystnym, ale także niebezpiecznym. Zrozumienie podstawowych zagrożeń, które mogą Cię spotkać online, pomoże Ci unikać ryzyka. W rozdziale tym omówimy kolejne dwa najważniejsze zagrożenia: programy szpiegujące, przechwytywanie danych oraz kradzież tożsamości.
2.4. Phishing
– rodzaj oszustwa polegającego na podszywaniu się pod inną osobę lub instytucję w celu wyłudzenia informacji, zainfekowania sprzętu złośliwym oprogramowaniem lub nakłonienia ofiary do określonych działań.
Phishing jest jednym z najpowszechniejszych i najbardziej podstępnych zagrożeń w świecie cyberprzestępczości. Atakujący, zwani „phisherami”, tworzą fałszywe wiadomości e-mail, wiadomości tekstowe (SMS) lub komunikaty społecznościowe, udając, że są zaufanymi firmami, bankami lub instytucjami. Ich celem jest nakłonienie ofiary do podania poufnych informacji, takich jak hasła, numery kont bankowych czy dane osobowe.
Metody, jakimi posługują się phisherzy, są coraz bardziej wyrafinowane. Wiadomości phishingowe często zawierają linki prowadzące do stron internetowych wyglądających niemal identycznie jak oryginalne witryny instytucji, pod które się podszywają. Są starannie zaprojektowane, aby wprowadzić ofiarę w błąd i sprawić, że podda się ona autentycznym żądaniom podania danych.
2.5. Wyłudzenia finansowe
– mogą zachodzić poprzez fałszywe maile lub SMS-y z prośbą o zapłatę. Załączony link przekierowuje na stronę stworzoną przez sprawcę, bardzo podobnej do oryginalnej, gdzie ofiara podaje dane i przesyła pieniądze do oszusta.
Wyłudzenia finansowe to kolejna metoda stosowana przez cyberprzestępców, której celem jest oszukanie ofiary i wyłudzenie pieniędzy lub wartościowych informacji. Przestępcy często wykorzystują e-maile lub SMS-y, które wyglądają jak wiadomości od zaufanych źródeł, na przykład od banków, firm czy dostawców usług.
Typowym przykładem wyłudzenia finansowego jest fałszywe żądanie zapłaty, które wygląda jak faktura od rzeczywistego dostawcy. W mailu znajduje się link do płatności, który jednak przekierowuje ofiarę na złośliwą stronę stworzoną przez oszustów. Na tej stronie osoba podaje swoje dane płatnicze, takie jak numer karty kredytowej, a przestępcy wykorzystują te dane do nielegalnych transakcji.
Inną popularną taktyką wyłudzeń finansowych jest udawanie osoby zaufanej, na przykład członka rodziny w potrzebie lub współpracownika w firmie, który prosi o przelanie pilnej zapłaty na podany numer konta. Te wyrafinowane manipulacje emocjonalne mają na celu wywołanie pośpiechu i minimalizowanie podejrzeń.
W następnych częściach omówimy:
2.6. Spam.
2.7. Cyberprzemoc.
2.8. Wirusy komputerowe.
2.9. Ataki hakerów.
2.10. Ataki typu DoS.
3. Rozpoznawanie niebezpiecznych wiadomości przesyłanych pocztą elektroniczną oraz linków i załączników w nich zawartych
W dobie coraz większej cyfryzacji i powszechnego korzystania z internetu, poczta elektroniczna stała się jednym z głównych środków komunikacji zarówno w życiu osobistym, jak i biznesowym. Niestety, wraz z coraz większym ruchem w sieci, pojawiły się również zagrożenia związane z oszustwami i cyberprzestępczością. Niezwykle ważne jest więc, aby nauczyć się rozpoznawać niebezpieczne wiadomości oraz potencjalnie złośliwe linki i załączniki, aby uniknąć stania się ofiarą cyberataku.
Oto kilka praktycznych wskazówek, które pomogą Ci zwiększyć swoją świadomość w dziedzinie cyberbezpieczeństwa i uniknąć wpadnięcia w sidła cyberprzestępców:
3.1. Sprawdź pisownię, gramatykę oraz interpunkcję:
- Wiadomości od rzetelnych źródeł zazwyczaj są napisane w sposób profesjonalny i wolny od rażących błędów językowych. Oszuści często popełniają błędy w treści, które mogą być oznaką, że coś jest nie tak.
3.2. Zwróć uwagę na zwroty personalne czy ogólne:
- Warto zwrócić uwagę, czy wiadomość skierowana jest do Ciebie z imieniem i nazwiskiem czy też jest ogólna, np. „Drogi Kliencie”. Oszuści często używają ogólnych zwrotów, aby nie ujawnić swojej tożsamości, ponieważ nie znają indywidualnych danych odbiorcy.
3.3. Sprawdź nazwę nadawcy:
- Zwracaj uwagę na nazwę nadawcy, a nie tylko na samą adres e-mail. Często oszuści używają podobnych adresów e-mail do znanych instytucji lub firm, ale mogą mieć subtelne różnice w nazwie, które mogą łatwo umknąć uwadze.
3.4. Bądź ostrożny wobec skróconych linków:
- Unikaj klikania w skrócone linki bez uprzedniego zweryfikowania ich źródła. Skrócone linki mogą ukrywać rzeczywisty adres URL, który może prowadzić do złośliwych stron internetowych lub wirusów.
4. Postępowanie w razie wycieku danych lub wykrycia włamania do systemów informatycznych firmy
Bezpieczeństwo danych w dzisiejszych czasach jest niezwykle ważnym aspektem zarówno dla firm, jak i dla osób prywatnych. Niestety, pomimo wszelkich starań, wycieki danych oraz ataki na systemy informatyczne mogą się zdarzyć. W takich sytuacjach kluczowe jest odpowiednie i szybkie działanie, aby zminimalizować straty i ograniczyć skutki takiego zdarzenia. W tym rozdziale przedstawimy wskazówki, jak postępować w razie wycieku danych lub wykrycia włamania do systemów informatycznych, zarówno dla firm, jak i dla osób prywatnych.
4.1. Działania dla administratora w firmie:
- Zachowanie spokoju i nie wykonywanie pochopnych kroków: W sytuacjach kryzysowych ważne jest, aby zachować zimną krew i nie podejmować pochopnych decyzji, które mogłyby tylko pogorszyć sytuację.
- Ustalenie skali wycieku danych: Administrator powinien jak najszybciej ustalić, jakie dane zostały ujawnione i jak wiele rekordów zostało naruszonych. To pozwoli na podjęcie odpowiednich działań i oszacowanie potencjalnych strat.
- Powiadomienie odpowiednich służb: W razie wycieku danych lub włamania do systemów informatycznych, administrator musi niezwłocznie poinformować odpowiednie służby, takie jak odpowiedni organ ds. ochrony danych osobowych czy policję.
4.2. Działania dla osoby prywatnej:
- Zmiana hasła logowania na bezpieczne i niepowtarzające się: W razie podejrzenia, że Twoje dane logowania mogą być zagrożone, natychmiast zmień hasła na silne i różne w różnych serwisach. Unikaj używania tych samych haseł w różnych miejscach, aby w razie ataku nie narazić swoich innych kont na niebezpieczeństwo.
- Zweryfikowanie zakresu naruszenia danych: Jeśli otrzymasz informację o wycieku danych, zwróć uwagę na zakres naruszenia, jaki został podany w komunikacie. Jeśli taka informacja nie jest dostępna, spróbuj dowiedzieć się, jakie dane dokładnie zostały ujawnione, abyś mógł wiedzieć, jakie kroki podjąć w celu zabezpieczenia swoich informacji.
- Zgłoszenie incydentu do odpowiednich organów: W przypadku kradzieży lub wycieku danych związanych z Twoją tożsamością, niezwłocznie zgłoś incydent odpowiednim organom ścigania. W niektórych krajach istnieją specjalne jednostki zajmujące się takimi sprawami.
- Zastrzeżenie dokumentów: Jeśli wyciekły lub zostały skradzione Twoje dokumenty tożsamości, takie jak dowód osobisty lub paszport, jak najszybciej zgłoś ten incydent odpowiednim organom i zastrzeż dokumenty. To pozwoli uniknąć nieuprawnionego korzystania z Twojej tożsamości przez oszustów.
Szukasz więcej informacji na ten temat? Napisz do nas: szkolenia@infoman.pl
